Dongola 2012–2014. Fieldwork, Conservation and Site Management, Włodzimierz Godlewski, Dorota Dzierzbicka (red.)

Królewska metropolia w Dongoli, polityczny i ekonomiczny ośrodek chrześcijańskiego Królestwa Makurii w średniowiecznej Nubii (obecny Sudan) rozwijała się od V/VI do XIV wieku. Kompleks budowli królewskich na Cytadeli, otoczony imponującymi kamiennymi fortyfikacjami, pochodzi z najwcześniejszego okresu funkcjonowania miasta. Inne budynki reprezentacyjne powstały w IX wieku, w tym (domniemana) Sala Tronowa, przekształcona później w meczet, który po dziś dzień góruje nad miastem. Liczne kościoły i klasztory rzucają światło na lokalne praktyki religijne, mogą też poszczycić się bogatą kolekcją imponujących malowideł ściennych. Mimo że dwór królewski w Dongoli został opuszczony w 1364 roku, miasto pozostało ważnym ośrodkiem, z rozległymi kwartałami mieszkalnymi funkcjonującymi wokół cytadeli przez kilka kolejnych wieków.

Centrum Archeologii Śródziemnomorskiej UW bada stolicę Makurii od ponad 50 lat. Niniejszy tom zawiera obszerny raport z badań terenowych i konserwatorskich w sezonach 2012–2014. Jego zawartość wykracza jednak poza dokonania ostatnich sezonów i odnosi się do zasobów wiedzy zgromadzonych podczas dziesiątek lat wcześniejszych badań. Kolejne rozdziały poświęcone są architekturze, technikom budowlanym i planowaniu miejskiemu w stolicy Makurii. Książka omawia także malowidła ścienne, skupiając się zarówno na ich ikonografii, jak i aspektach technicznych.

Publikacja prezentuje również wyniki najnowszych specjalistycznych badań nad materiałem pochodzącym z wcześniejszych kampanii. Przedstawione zostały poszczególne kategorie zabytków, takie jak teksty, ceramika, instalacje odwadniające, kości zwierzęce i zatyczki do naczyń. Bogactwo danych archeologicznych pozyskanych dzięki badaniom na stanowisku stanowi cenny wkład nie tylko w historię Dongoli, ale również w różnorodne aspekty kultury, sztuki i ekonomii Nubii.